CIEKAWOSTKI - TOR NA ULICY METALOWCÓW W CHORZOWIE


HISTORIA

Ulica Metalowców (do lat 50-tych nazywała się Siemianowicka) w Chorzowie (a wcześniej w Królewskiej Hucie) jest dość niezwykłą ulicą jeśli chodzi o tramwaje. W 1897 roku wybudowano na tej ulicy tor tramwajowy szerokości 785 mm, który połączył Chorzów z Królewską Hutą. 12.07.1900 zainaugurowano ruch na linii zelektryfikowanej. 31.01.1952 ruch tramwajów wstrzymano - tor tramwajowy uległ likwidacji ze względu na rozbudowę chorzowskiej Huty Kościuszko.

Jednak już w 1959 roku tramwaje powróciły na tę ulicę (nie na całej długości) - Chorzowska Wytwórnia Konstrukcji Stalowych "Konstal" wybudowała 320-metrowy odcinek pojedynczego toru, który połączył halę montażu końcowego z siecią tramwajową WPK Katowice. Tor wybudowano jako trójszynowy - poza pojazdami przeznaczonymi na tor normalny (1435 mm) mogły po nim jeździć również wagony wąskotorowe, czyli z rozstawem osi 1000 mm. Jest to jedyny odcinek toru o szerokości 1000 mm na Górnym Śląsku.

Do 1973 roku wyjazd z ulicy Metalowców możliwy był tylko w kierunku Bytomia i Chebzia - później węzeł na skrzyżowaniu ulic Katowickiej (wówczas Dzierżyńskiego), 3 Maja (wówczas Wieczorka) i Metalowców został przebudowany, powstał trójkąt torowy co umożliwiło wyjazd również w kierunku Katowic.

WSPÓŁCZESNOŚĆ

Drugim celem budowy tego toru, poza możliwością bezpośredniego wyjazdu z zakładów Konstal na sieć tramwajową, były jazdy próbne hamowania odbywające się na tym torze (zamkniętym dla ruchu liniowego) o czym informuje wisząca do dziś tabliczka.

Jazdy próbne wagonów przeznaczonych na tor 1000 mm odbywały się do początku roku 1994 (wtedy fabrykę opuściły ostatnie wagony wąskotorowe wyprodukowane po dzień dzisiejszy, a były to wagony typu 805Nb przeznaczone dla MZK Grudziądz). Od tego czasu trzecia szyna jest nieużywana. W ciągu tych minionych 7 lat zdemontowano szyny nad kanałami w hali wykańczalni, a w roku 2001, podczas remontu rozjazdu torowego znajdującego się na terenie zakładu, zdemontowano trzecią szynę na całej długości torowiska wydzielonego, łącznie ze zwrotnicą.

Rozjazd (widok od strony hali)      Rozjazd (widok od strony bramy)

DZIEŃ DZISIEJSZY

Tor na ulicy Metalowców jest długości ok.300 mb. Za bramą zakładów Konstal znajduje się rozjazd (obsługiwany ręcznie) - dwa żeberka kończą się ślepo w hali wykańczalni (znajdują się tam kanały rewizyjne). Dalsza jazda wgłąb fabryki możliwa jest jedynie za pomocą przesuwnicy.

Od strony ulicy Katowickiej tor łączy się z siecią tramwajową - znajduje się tam trójkąt torowy umożliwiający zawracanie (ale tylko od strony sieci tramwajowej - nie da się zawrócić jadąc od strony Konstalu).

Trzecia szyna kończy się od strony Konstalu tuż za bramą wjazdową, a od strony ulicy Katowickiej ok.2 mb przed rozjazdem.

Tuż przed bramą towarową (nr 2) Konstalu, która znajduje się obok bramy tramwajowej tor tramwajowy przecinała niegdyś linia zakładowe kolei wąskotorowej z Huty Kościuszko (szerokości 600 mm). Pozostałością są resztki krzyżownicy - jest to ostatni zachowany ślad krzyżowania się kolei wąskotorowej z tramwajami górnośląskimi.

Wyjazd z zakładów Konstal zabezpieczony jest sygnalizacją (najprawdopodobniej przekaźnikową). Niestety sygnalizacja ta nie działa (lub nie jest używana). O jej obecności świadczą semafory dla tramwajów i dla samochodów oraz kontakt sygnalizacji wraz ze znakiem AT-2 zawieszony przed skrzyżowaniem.

Sposób zasilania sieci trakcyjnej za izolatorem sekcyjnym znajdującym się mniej więcej w połowie długości toru pozostaje zagadką. Najprawdopodobniej Konstal korzysta z prądu pochodzącego z tramwajowej podstacji trakcyjnej "Chorzów Konstal" rozliczając się ryczałtem za zużytą energię.

Tor używany jest bardzo intensywnie do jazd próbnych wagonów wyprodukowanych przez Konstal - w chwili obecnej próby przechodzą wagony 105N2k/2000 ("Bulwy") dla Tramwajów Warszawskich. Trójkąt torowy od strony ulicy Katowickiej jest nieustannie w użyciu przez zawracające tramwaje PKT.

Warszawskie wagony 116Na/2 na terenie Konstalu  Katowicki wagon 116Nd wyjeżdżający z zakładu  Jazda próbna hamowania wagonu NGd99 przeznaczonego dla Gdańska

Wagony 105N2k wyjeżdżające na jazdę próbną  Na ulicy Metalowców czasami zapodzieją się i takie wagony... (Nauka Jazdy 102N-8)

51-letni wagon N-954 pod bramą Konstalu (1.01.2001 - ok.godz.3:00)Na koniec zdjęcie najbardziej niezwykłego gościa który odwiedził ulicę Metalowców w ostatnim czasie. W Noc Przełomu Tysiącleci w miejsce swoich narodzin zajechał najstarszy wagon wyprodukowany przez Konstal i pozostający w ruchu liniowym - bytomski wagon N-954 (rok produkcji - 1949).

 


STRONA GŁÓWNA
CIEKAWOSTKI
MyStat