Ulica Piekarska w Bytomiu jest znana wielu miłośnikom komunikacji miejskiej, gdyż po tej właśnie ulicy kursuje linia tramwajowa nr 38 - ostatnia na świecie linia zwykła obsługiwana wagonami typu N. Okolice ulicy Piekarskiej, poza charakterystyczną górnośląską zabudową Bytomia to również 4 duże cmentarze (jako ciekawostkę podam fakt, że obok końcowego przystanku przy zajezdni znajduje się Dom Pogrzebowy). I te właśnie cmentarze, a raczej ludzie je odwiedzający powodują, że co roku 1 listopada linia nr 38 staje się najważniejszą linią tramwajową regionu.

Stało się tradycją, że w tym właśnie dniu, jedyny raz w ciągu roku, linia obsługiwana jest przez 2 pociągi - oba oczywiście wagonami typu N, gdyż ze względu na uwarunkowania techniczno-eksploatacyjne (ulica jest dość wąska, panuje na niej straszny tłok, a poza tym linia nie ma pętli na końcach trasy) nie jest możliwe uruchomienie jakiegokolwiek innego taboru. W ciągu ostatnich kilkunastu lat tylko raz zdarzyło się, że 1 listopada kursował tylko jeden wagon - było to w 1999 roku, a powód był jeden: makabryczna sytuacja finansowa PKT w tamtym czasie i spowodowane tym oszczędności. Oba wagony kursują wspólnie, jeden za drugim, wg planu świątecznego.

JAK BYŁO W POPRZEDNICH LATACH

Oto zdjęcia przedstawiające linię 38 w dniu 1 listopada 2000r.:

CO SIĘ STAŁO W ROKU 2001

Na początku czerwca 2001r. jeden z dwóch ostatnich wagonów liniowych typu N - wagon 954, został odstawiony na warsztat remontowy ZKT-3 Bytom z przeznaczeniem do remontu kapitalnego połączonego z modernizacją i przystosowaniem do przepisów technicznych. W ruchu pozostał tylko jeden wagon (1118), który samodzielnie musiał obsługiwać linię 38 (a do połowy lipca również pociąg nocny PN-233). Gdy nadszedł koniec października, a wagon 954 nie nadawał się do jakiejkolwiek jazdy (remont postępuje bardzo powoli) rozpoczęto szukanie zastępstwa. Z góry odrzucono możliwość uruchomienia składu wagonów 111N ze względu na ich zbyt dużą szerokość, skomplikowany sposób zmiany kierunku jazdy, a przede wszystkim ze względu na ich niesamowicie wysoką awaryjność w granicach administracyjnych miasta Bytomia. Drugą alternatywą było uruchomienie pojedynczego wagonu 1118, jednak ta ewentualność również została odrzucona z uwagi na ewentualne skargi pasażerów.

Pozostała trzecia i ostatnia możliwość. PKT, poza wagonami 954 i 1118, posiada przecież jeszcze jeden wagon typu N przystosowany do przewozu pasażerów. Jest to zabytkowy wagon o numerze 1100 z zajezdni Chorzów Batory. Stało więc coś, co zdarzyć się mogło tylko i wyłącznie na Górnym Śląsku - tenże wagon zabytkowy wyjechał na linię!

31 października, na dzień przed wyjazdem, wagon został przystosowany do ruchu liniowego - zamontowano w nim kasowniki ("dziurkacze") oraz wykonano otablicowanie. O godzinie 10:00 wagon został oficjalnie wypożyczony z ZUTiKT-2 Chorzów do ZKT-3 Bytom, gdzie spędził noc przed swym liniowym debiutem w nowym wcieleniu (na linii ten wagon oczywiście kursował - ale ostatni raz ponad 20 lat temu...). W czwartek, 1 listopada 2001r. o godzinie 9:55 wagon 1100 opuścił bramy zajezdni Stroszek, by punktualnie o godz.9:58 rozpocząć swoją służbę liniową jako pociąg planowy 382. Towarzyszył mu oczywiście 1118 (jako poc.381), jednak zdecydowanie pozostał on w cieniu wagonu 1100. O godzinie 10:23 oba wagony rozpoczęły kursowanie po ulicy Piekarskiej, by po wykonaniu planowych 42 kursów (56,280 km) zjechać do zajezdni Stroszek o godz.17:58.

Zjazd wagonu 1100 spowodował również koniec pewnej epoki w dziejach tramwajów. Otóż najprawdopodobniej po raz ostatni w ruchu liniowym kursował niezmodernizowany wagon tramwajowy - bez hamulców szynowych, lamp zespolonych, przetwornicy, elektrycznego dzwonka, hamulców bezpieczeństwa, czy z wystającymi sprzęgami.

Oto kilka zdjęć dokumentujących to niezwykłe wydarzenie: