Część II. Przepisy szczegółowe dla motorniczych.
XX. WAGONY TYPU "N" (liniowe i tabor niekomunikacyjny).
1. Uruchomienie i prawidłowa jazda.
1.1. Czynności przygotowawcze do uruchomienia wagonu.
Przed uruchomieniem wagonu motorniczy obowiązany jest sprawdzić:
- działanie oświetlenia z przodu i tyłu wagonu,
- prawidłowość zawieszenia sprzęgów,
- odbierak prądu (pantograf),
- działanie nastawników,
- mechaniczne działanie wyłączników nadmiarowych,
- działanie hamulców elektrodynamicznego i klockowego,
- zapas piasku i działanie piasecznic,
- działanie dzwonka,
- wyposażenie w gaśnicę, kliny do zwrotnic, kliny pod koła, haczyki, szczotkę.
1.2. Jazda (rozruch).
Po wykonaniu w/w czynności motorniczy powinien :
- przestawić nastawnik kierunkowy do jazdy w przód lub w tył,
- odhamować hamulec ręczny (klockowy),
- zasygnalizować jazdę dzwonkiem.
Rozruch wagonu powinien być płynny i uzależniony od przyczepności kół do szyn, by nie powodować poślizgu. Pozycje nastawnika 13 i 23 są pozycjami jazdy bezoporowej.
2. Hamowanie wagonu.
2.1. Hamowanie robocze.
Hamowanie robocze, tzn. hamulcem elektrodynamicznym, odbywa się z chwilą, gdy w rozpędzonym wagonie motorniczy przesunie korbę nastawnika z pozycji "0" na pozycję hamowania (16 pozycji). Im motorniczy szybciej przesuwa korbę nastawnika po pozycjach hamowania, tym uzyskuje większy prąd hamowania i większe opóźnienie. Podczas hamowania wagonu silnikowego w wagonie doczepnym realizowane jest jednocześnie hamowanie hamulcami klockowymi (solenoidem). Całkowite zatrzymanie wagonu z chwilą zaniku prądu hamowania przy małych prędkościach powinno następować hamulcem ręcznym (klockowym). Podczas jazdy tramwajem hamulec ręczny powinien być w takiej pozycji, ażeby w każdej chwili można było z niego korzystać. W przypadku poślizgu kół należy uruchomić piasecznice.
2.2. Hamowanie awaryjne.
Hamowanie awaryjne odbywa się przy użyciu:
- hamulców szynowych (jeżeli są w wyposażeniu wagonu) uruchamianych osobnym
wyłącznikiem,
- hamulca ręcznego (klockowego).
2.3. Hamowanie hamulcem ręcznym.
Hamulec ręczny jest hamulcem postojowym, służącym do końcowego zatrzymania wagonu (lub jako hamulec awaryjny). Działa przez obrót korby hamulcowej w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara.
3. Awarie wagonu i sposoby ich usuwania.
3.1. Wagon nie rusza.
Przyczyną powyższego zjawiska może być:
- brak napięcia w sieci (sprawdzić włączając obwód oświetlenia),
- brak styku odbieraka prądu (pantografu) z siecią,
- wyłączone są wyłączniki nadmiarowe,
- przerwa w opornikach rozruchowych (wagon rusza na dalszych pozycjach jazdy
szarpiąc),
- zaizolowanie wagonu (zatrzymanie na warstwie piasku) - przed opuszczeniem
wagonu należy bezwzględnie ściągnąć pantograf (odbierak prądu).
3.2. Wyłączniki nadmiarowe działają samoczynnie.
Powodem może być:
- prowadzenie zbyt szybkiego rozruchu (zwolnić przeprowadzanie rozruchu),
- zwarcie w obwodzie silników.
W celu zlokalizowania, w którym silniku nastąpiło zwarcie należy:
- przestawić dźwignię wałka kierunkowego na pozycję "I silnik" i spróbować
jazdy,
- jeżeli w dalszym ciągu działają wyłączniki należy ustawić dźwignię wałka kierunkowego
na pozycję "II silnik" i spróbować jechać,
- jeżeli jazda będzie możliwa oznacza to, że uszkodzeniu uległ jeden z silników.
Jazdę na sprawnym silniku do zajezdni można kontynuować, pamiętając jednak,
że hamowana jest wówczas tylko jedna oś.
3.3. Zacięcie korby na stykach jazdy.
W takim przypadku należy:
- wyłączyć ręcznie automatyczny wyłącznik przerywając dopływ prądu do silników,
- zatrzymać wagon hamulcem ręcznym lub hamulcami szynowymi (jeżeli są na wyposażeniu).
4. Dodatkowe przepisy związane z eksploatacją wagonów roboczych.
4.1. Wnętrze wagonu powinno być czyste i uporządkowane.
4.2. Znajdujące się wewnątrz wagonu urządzenia, materiały, butle z gazem technicznym powinny być odpowiednio ustawione, zabezpieczone przed przesuwaniem się i nie powinny zagrażać obsłudze wagonu (zgodnie z przepisami BHP).
4.3. W wagonach doczepnych (lorkach) należy sprawdzić:
- działanie hamulców,
- stan techniczny skrzyń ładunkowych, pomostów, zamknięcie burt.
4.4. Wszelkie manewry wagonami roboczymi na odcinkach robót powinny być prowadzone pod nadzorem osoby kierującej pracami, która znajduje się w miejscu zapewniającym dobrą widoczność i możliwość porozumienia się z obsługą wagonów.
4.5. Przy holowaniu wagonem roboczym dodatkowych wagonów doczepnych lub innych urządzeń, obsługa powinna składać się co najmniej z dwóch pracowników, tzn. motorniczego i pilota obserwującego przyczepy i ładunek.